گلیسیرین چیست؟

گلیسیرین یا گلیسرول (Glycerin / Glycerol) یک ترکیب آلی سه‌الکلی با فرمول شیمیایی C₃H₈O₃ است. این ماده بی‌رنگ، بی‌بو، شیرین‌مزه و ویسکوز (چسبناک) بوده و هم در صنایع شیمیایی و هم در صنایع غذایی و دارویی کاربرد گسترده‌ای دارد. گلیسیرین می‌تواند از منابع گیاهی (مانند روغن‌های گیاهی) یا حیوانی استخراج شود، و همچنین به‌صورت صنعتی از طریق سنتز پروپیلن تولید گردد.

کاربرد گلیسیرین:

در صنایع آرایشی و بهداشتی: به‌عنوان مرطوب‌کننده، نرم‌کننده، پایه کرم‌ها، لوسیون‌ها و صابون‌ها
در داروسازی: در شربت‌های دارویی، شیاف‌ها، ژل‌ها و به‌عنوان حامل برای مواد فعال
در صنایع غذایی: به‌عنوان شیرین‌کننده طبیعی، پایدارکننده، و عامل حفظ رطوبت در کیک، آدامس، مربا و …
در صنایع شیمیایی: به‌عنوان حلال، ضدیخ، روان‌ساز و در سنتزهای شیمیایی
در صنایع دخانیات: جهت مرطوب نگه‌داشتن تنباکو
در صنعت رنگ و جوهر: برای کنترل ویسکوزیته و افزایش ماندگاری
در صنایع انفجاری: ماده اولیه ساخت نیتروگلیسیرین

ویژگی‌های فیزیکی:

فرمول شیمیایی: C₃H₈O₃
شکل ظاهری: مایع شفاف، بی‌رنگ و چسبناک
جرم مولی: 92.09 گرم بر مول
نقطه ذوب: 18 درجه سانتی‌گراد
نقطه جوش: 290 درجه سانتی‌گراد
چگالی: 1.26 گرم بر سانتی‌متر مکعب (در دمای ۲۰ درجه)
حلالیت: کاملاً محلول در آب و الکل؛ نامحلول در بنزن و کلروفرم
طعم: شیرین (حدود ۶۰٪ شیرین‌تر از ساکارز)

خواص شیمیایی:

الکل سه‌عاملی با ساختار پلی‌الکلی
پایدار در برابر اکسید شدن آرام ولی در حضور گرمای زیاد قابل تجزیه است.
قابلیت واکنش با اسیدها برای تولید استرهای گلیسیرول (مثل چربی‌ها و روغن‌ها)
واکنش‌پذیر با اسید نیتریک برای تولید نیتروگلیسیرین
در تماس با فلزات فعال (مثلاً سدیم)، گاز هیدروژن آزاد می‌کند.

ویژگی‌های فنی:

ویسکوزیته بالا: باعث پایداری در فرمولاسیون محصولات می‌شود.
هدایت الکتریکی پایین (در حالت خالص)
نقطه اشتعال: 160 درجه سانتی‌گراد

شرایط نگهداری:

در ظروف دربسته، مقاوم به رطوبت و نور نگهداری شود.
در دمای اتاق یا کمی پایین‌تر از آن (بین ۱۵ تا ۲۵ درجه)
دور از مواد اکسیدکننده قوی مانند پرمنگنات، نیتریک اسید و کلریت‌ها
در محیط خشک و دارای تهویه مناسب قرار گیرد.
به دلیل خاصیت جاذب رطوبت (Hygroscopic)، باید از تماس با هوا به‌مدت طولانی جلوگیری شود.
در صورت استفاده دارویی یا خوراکی، فقط از گرید مناسب با تأییدیه بهداشتی استفاده شود.

برای مشاهده سایر مواد شیمیایی، به سایت ایزولب شاپ مراجعه کنید.

بزرگنمایی تصویر